جوان آنلاین: در حالی که بدعهدی سایپا در تحویل خودروهای شاهین، کوئیک و ساینا صدای مردم را درآورده، این گروه خودروسازی بدون انجام تعهدات سابقش، ماهانه آگهی پیشفروش محصولاتش را منتشر میکند. این شرکت یک بار در شهریور و اخیراً در مهر ماه سه محصول پرفروش خود را پیشفروش کرده است. خبرهای رسیده حاکی است علاوه بر خلف وعده در تحویل بموقع شاهینهای پیشفروش شده در دو سال گذشته، هنوز از خودروهای کوئیک و ساینایی که قرار بود در تیر و مرداد تحویل مشتریان شود، خبری نیست. آیا زمان آن نرسیده که متولی صنعت و نهادهای نظارتی مانند تعزیرات، سازمان حمایت و قوه قضائیه مانع تکرار این تخلفات شوند؟ تا کی خودروسازان در مسیر یکطرفه باید حرکت کنند و مردمی که محکوم به خرید خودروهای داخلی هستند، سرمایهشان را به جیب غولهای خودروسازی بریزند و ماهها و سالها در انتظار تحویل خودروی منتخبشان بمانند.
بدعهدی شرکت خودروسازی سایپا به داستانی دنبالهدار بدل شده است. در این وضعیت اقتصادی برخی از مردم پولهای پسانداز خود را صرف خرید خودرو کردهاند، اما از تحویل خودروها خبری نیست. اگر همین پولی که به حساب خودروسازان واریز شده، در بازارهای سکه و طلا سرمایهگذاری میشد یا اندکی گرانتر از بازار آزاد خودرو خریداری میکردند، قطعاً سود بیشتری نصیبشان میشد، اما سرمایهها از سال گذشته تاکنون در دست خودروسازان معطل باقی مانده است. هر روز هم که میگذرد هزینه تولید برای خودروسازان بیشتر میشود، با این حال با فروش ویژههای جدید این خودروسازان، حجم تعهدات آنها مکرراً در حال تغییر است. این خلفوعدهها سالهاست وجود دارد، خودروسازان در بازار بینظارتی وزارت صمت و نهادهای ناظر، پیش از اینکه مواد اولیه و قطعات خودروها را تأمین کنند، پیشفروش خودروها را کلید میزنند و به شرط تحویل چندماهه با نرخ روز و با جمعآوری سرمایههای مردم، تعهدات سابقشان را تولید میکنند. اگر اوضاع اقتصادی بر وفق مرادشان باشد، نرخ ارز تغییری نکند و دولت با افزایش قیمتشان موافقت کند، شاید خودروهای تولیدی تحویل مشتریان شود. متأسفانه این روند بیش از دو سال است ادامه دارد و نهادهای نظارتی سکوت اختیار کردهاند.
مردم چه میگویند
سردرگمی متقاضیان گروه خودروسازی سایپا ادامه دارد، به نظر میرسد زمان مشخصی هم برای تحویل خودروهای مردم از طرف شرکتها و نمایندگیها تعریف نمیشود. در این وضعیت مردم برای دسترسی به دریافت حقوق خود از گروههای خودروسازی چه باید کنند؟ یکی از ثبتنامکنندگان خودرو میگوید: «سال پیش یک خودروی کوئیک ثبتنام کردم. سایپاییها وعده دادند که در مرداد ماه خودرو را که تنها سرمایهام بوده تحویل میدهند، این در حالی است که تاکنون تحویل داده نشده است. با پیگیریهای مکرر پاسخ گرفتم که تا پایان سال باید منتظر باشی.»
همچنین مشتریان خودروی شاهین CVT با گذشت حدود دو سال از پرداخت وجه اولیه، خودروهای خود را دریافت نکردهاند و اکنون سایپا به جای تحویل مدل ثبتنامی، دعوتنامه تبدیل به خودرویی دیگر را صادر کرده است. برخی مخاطبان فارس با ثبت پوششی در سامانه فارس من، با عنوان «انتقاد مشتریان شاهین CVT به جایگزینی با خودروی مدل ارزانتر» نسبت به عدمتحویل خودروهای ثبتنامی انتقاد کردهاند. ثبتکننده این مطالبه به نمایندگی از جمعی از مشتریان شاهین CVT انتقاد دارد که شرکت سایپا با وجود دریافت وجه اولیه در مهر۱۴۰۲ و تعیین موعد تحویل اسفند۱۴۰۳، نهتنها خودرو را با تأخیر حدود دو ساله تحویل نداده، بلکه حالا به مشتریان پیشنهاد جایگزینی خودرو با مدلهای ارزانتر (شاهین GL و شاهین GL CVT) داده است.
مخاطب فارس میگوید: در حالی که هنوز تعهدات سابق این گروه خودروسازی محقق نشده، این شرکت به جای اولویت دادن به ثبتنامکنندگان اولیه، طرحهای فروش فوری و جذابتر برای سایر افراد اجرا کرده است. با حذف سود مشارکت و جایگزینی سهم تورمی (مصوبه شورای رقابت۴۷۳)، مشتریان هر کدام حداقل ۴۰میلیون تومان زیان کردهاند، همچنین بخشی از خودروها زودتر از موعد برای افراد خارج از سامانه عرضه شد، در حالی که مشتریان اصلی همچنان منتظرند و اکنون سایپا خودروهای ارزانتر را به عنوان جایگزین پیشنهاد میدهد، بدون اینکه زمان و میزان وجه عودتی مشخص باشد.
پیشفروش ۷۰هزار شاهین سایپا بدون پشتوانه قطعه
طی هفتههای گذشته مدیر ارتباطات گروه خودروسازی سایپا در توجیه دلایل بدعهدی سایپا در تحویل خودروهای شاهین اتوماتیک میگوید: در حالی ۷۰هزار دستگاه خودروی شاهین اتوماتیک CVT فروخته شد که نه تنها گیربکس این خودرو موجود نبود، بلکه حتی ثبت سفارش قطعات آن نیز انجام نشده بود، ولی متأسفانه با علم به این موضوع، تعداد زیادی خودرو فروخته شده بود. به گزارش صداوسیما، رضا حسینی ظرفیت تولید سالانه خانواده شاهین (شامل مدلهای معمولی، پلاس و اتومات) در سایپا را در صورت تأمین قطعه و نبود چالشهایی نظیر قطعی برق، حدود ۳۰هزار دستگاه عنوان میکند و میافزاید: متأسفانه در یک بازه زمانی، صرفاً ۷۰هزار دستگاه خودروی شاهین اتوماتیک CVT ثبتنام شد که معادل بیش از دو برابر کل ظرفیت تولید انواع شاهین شرکت بود.
افکار عمومی از دستگاه قضا و نهادهای نظارتی انتظار دارد وارد میدان شوند و به این تخلفات و زیادهخواهی خودروسازان پایان دهند، زیرا بدون عمل به تعهدات سابق هیچ توجیهی برای پیشفروش جدید خودروها و جمعآوری سرمایههای مردم وجود ندارد.